Büyük Veri (Big Data) Nedir?

Büyük Veri (Big Data) Tanımı ve Temel Özellikleri

Büyük veri, geleneksel yöntemlerle işlenemeyecek kadar büyük, hızlı ve çeşitli veri kümelerini ifade eder.

5V kuralıyla tanımlanır:

Şirketler İçin Büyük Veri Uygulama Alanları

1. Perakende ve E-Ticaret

• Kişiselleştirilmiş pazarlama: Amazon’un öneri sistemi (%35 daha fazla satış)

• Stok optimizasyonu: RFID ve satış verileriyle gerçek zamanlı envanter yönetimi

• Dinamik fiyatlandırma: Uber’ın talebe göre ücret artırım algoritması

2. Finans ve Bankacılık

• Sahtekarlık tespiti: Mastercard’ın AI destekli sistemleri (%40 daha az dolandırıcılık)

• Kredi skorlama: Alternatif verilerle (sosyal medya aktivitesi) risk analizi

• Algoritmik trading: Milisaniyeler içinde piyasa hareketlerini analiz

3. Sağlık Sektörü

• Hastalık tahmini: IBM Watson’ın kanser teşhisinde %90 doğruluk

• Genomik analiz: Kişiselleştirilmiş ilaç geliştirme

• Hastane operasyonları: Yoğun bakım yatak doluluk optimizasyonu

4. Üretim ve Lojistik

• Tahmine dayalı bakım: Sensör verileriyle ekipman arızalarını önceden bildirme

• Tedarik zinciri optimizasyonu: Tesla’nın çip krizi yönetimi

• Otonom robotlar: Amazon depolarında günde 1 milyon paket işleme

5. Akıllı Şehirler

• Trafik yönetimi: İstanbul’daki akıllı sinyalizasyon sistemleri

• Enerji optimizasyonu: Amsterdam’da LED aydınlatma ile %60 tasarruf

• Atık yönetimi: Sensörlü çöp konteynerleriyle toplama rotası optimizasyonu

Büyük Verinin Şirketlere Sağladığı 7 Stratejik Fayda

1. Maliyet Optimizasyonu

   • Veri merkezi enerji tüketiminde %30 tasarruf (Google’ın AI soğutma sistemi)

2. Rekabet Avantajı

   • Netflix’in içerik öneri sistemiyle %75 izlenme oranı artışı

3. Yeni Gelir Modelleri

   • Tesla’nın araç verilerini sigorta şirketlerine satışı

4. Müşteri Deneyimi İyileştirme

   • Starbucks’ın mobil uygulama davranışlarına göre kişiselleştirilmiş kampanyalar

5. Risk Yönetimi

   • Lloyds Bank’ın makroekonomik verilerle kredi riski modellemesi

6. Operasyonel Verimlilik

   • FedEx’in rota optimizasyonuyla yılda 50 milyon galon yakıt tasarrufu

7. Yenilikçi Ürün Geliştirme

   • Nike’ın giyilebilir cihaz verileriyle yeni ayakkabı tasarımları

Büyük Veri Teknolojileri ve Araçları

Veri İşleme Platformları

- Hadoop (Dağıtık dosya sistemi)
- Spark (Gerçek zamanlı analiz)
- Kafka (Veri akış yönetimi)

Bulut Çözümleri

- AWS EMR (Elastic MapReduce)
- Google BigQuery
- Azure Synapse Analytics

Görselleştirme Araçları

- Tableau
- Power BI
- Qlik Sense